Familiekunde-Land van Waas

Een staat van goed kan vandaag vergeleken worden met een erfenisaangifte. Ze bestaat uit een overzicht van alle activa (bezittingen) en passiva (schulden). In de beginperiode (oudste rond 1540) was het een zeer summiere opgave van de gronden in eigendom, later (naar 1796 toe) waren het documenten verdeeld in verschillende hoofdstukken die een zeer uitgebreid overzicht gaven van alle bezittingen en schulden. Ze beginnen allemaal met een “prohemium” waarin alle “genealogische” gegevens vermeld werden. In dit deel zit onschatbare genealogische informatie die complementair zijn aan de gegevens van parochieregisters.

De meest “normale” staat van goed werd opgesteld bij het overlijden van man of vrouw, waarbij er een of meerdere weeskinderen achterbleven (dit wil zeggen kinderen jonger dan 25 jaar; ze konden ook ouder zijn dan 25 jaar maar dan ging het om mentaal gehandicapten). Ze hadden als bedoeling de rechten van de kinderen in de erfenis van de overleden ouder te vrijwaren. Er werd telkens een voogd aangeduid van zowel de moederlijke als de vaderlijke zijde. Deze laatste voogden waren ook verplicht op regelmatige basis een wezenrekening op te stellen, waarin de evolutie van activa en passiva werd genoteerd. De laatste wezenrekening werd opgemaakt bij het meerderjarig worden van de jongste wees.